Iedereen heeft een thuis en voelt zich daar veilig

Het ministerie van VWS heeft geld beschikbaar gesteld voor de aanpak dak- en thuisloosheid. Dit geld gebruiken we voor diverse activiteiten om dak- en thuisloosheid te voorkomen: de vernieuwing van de maatschappelijke opvang en de inzet op wonen met begeleiding. Ook evalueren we in 2022 de in 2021 gestarte pilot Housing First.

Door het geld van het Rijk verandert er in 2021/2022 veel in de maatschappelijke opvang. Nu is de opvang van dak- en thuislozen gecentreerd. Dat wil zeggen dat de opvang voor personen die een langdurig traject nodig hebben op dezelfde locatie is, als de opvang van personen die gebaat zijn met een korte opvang. Voor deze groepen dak- en thuislozen komen in 2022 aparte opvanglocaties. Met deze scheiding verbeteren en versnellen we de doorstroom voor personen die een kort traject nodig hebben. Om dit te realiseren zetten we bij de Kortdurende Opvang de pilot Uitstroom in. Deze is opgezet om de kwetsbaren uit de opvanglocaties een kans te geven op de woningmarkt.

In 2022 zetten we in op verbeteringen zodat ex-gedetineerden op een goede manier kunnen terugkeren in de samenleving. Op dit vlak werkt de gemeente samen met een groot aantal partners, zoals DJI, Reclassering, de Sociale Wijkteams, Werkom, Jongerenloket, Straathoekwerk, het Zorg- en Veiligheidshuis en anderen. In 2020 is een tweejarige pilot gestart met het Buiten-re-integratie centrum van Stichting Surant. Afhankelijk van de uitkomsten van de evaluatie van deze pilot en de financiële mogelijkheden, zetten we de samenwerking wel of niet door in 2022.

Met het uitvoeren van het Regionaal Actieplan Geweld hoort nergens thuis 2020-2021 hebben we ingezet op communicatie richting inwoners en het bieden van passende trainingen voor professionals van bijvoorbeeld wijkteams, scholen en huisartsen. Met de lokale teams is gewerkt aan de invoering van het Kwaliteitskader Samenwerken aan Veiligheid (Visie op gefaseerde ketenzorg). De doorontwikkeling van de Multidisciplinaire Aanpak vindt plaats onder de paraplu van het Zorg en Veiligheidshuis. We ontwikkelen een passend(er) aanbod voor slachtoffers en plegers van huiselijk geweld. We maken daarbij gebruik van ervaringsdeskundigen en uitkomsten van onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut. De methodiek Gefaseerd samenwerken aan veiligheid wordt geëvalueerd. We verwachten dat een aantal van deze onderdelen in 2022 verdere uitwerking zal vragen. Landelijk wordt bekeken of de financiering voor GHNT verlengd wordt t/m 2022.

In Poelenburg-Peldersveld werken we aan een voorstel om betrokkenheid van buurtgenoten uit de wijk (“sleutelpersonen”) te vergroten. Het gaat dan om bewustwording en signalering van huiselijk geweld. Dit maakt onderdeel uit van het PACT. Deze activiteit kunnen andere wijken in 2022 overnemen.

In 2020 is een regionaal plan van aanpak Veilig Thuis opgesteld. Dat voeren we in 2022 verder uit. We werken aan verbetering van de sturingsinformatie Veilig Thuis, het in kaart brengen van wettelijke en niet-wettelijke taken en de optimalisatie van de samenwerking tussen Veilig Thuis en het lokale veld. In samenwerking met gemeenten in de regio en Veilig Thuis hebben we in afgelopen jaren ingezet op capaciteit. Daarmee hebben we de wachtlijsten weten terug te brengen. Dit blijven we in de gaten houden.

Om de jeugdbeschermingsketen te verbeteren, wordt in de regio de pilot Blijvend Thuis verkend. Deze pilot bestaat uit de vorming van één integraal team, bestaande uit medewerkers van verschillende organisaties (GI’s, Veilig Thuis, de Raad voor de Kinderbescherming en Blijf groep). Samen met het Jeugdteam helpen zij een huishouden om te zorgen voor een veilige thuisomgeving.
In plaats van de huidige beschermingszorg die als ‘estafette’ in tijd opvolgend of gefaseerd is georganiseerd, organiseren we de zorg in een netwerk zodat verschillende vormen tegelijk ingezet kunnen worden. Onderzoek en hulp vindt dus gelijktijdig plaats. Hiermee sluiten we aan op de aanbevelingen die landelijk zijn gedaan om de jeugdbeschermingsketen te verbeteren.
Het is nog onzeker of Zaanstad als pilotgemeente zal optreden; wanneer er landelijke subsidie beschikbaar komt, zijn er mogelijkheden. Mocht dit niet het geval zijn, dan is er hiervoor geen dekking voorzien in de begroting.

In 2021 is het beheer van het Zorg- en Veiligheidshuis (ZVH) voor Zaanstreek-Waterland ondergebracht bij de gemeente Zaanstad. Met de aangesloten partners rond de inhoudelijke doorontwikkeling van het ZVH is een meerjarenagenda opgesteld. In 2022 vervolgen we de aanpak van de agenda, die onder andere inzet op het verbeteren van de werkwijzen en de kennis van doelgroepen. De acht gemeentes in de regio en het rijk delen de kosten van het Zorg- en Veiligheidshuis.

Met het regionale plan van aanpak Personen met onbegrepen gedrag blijven we inzetten op onder andere verbetering van de acute crisisketen (passend vervoer, screeningsruimten en hoog beveiligde bedden) en doorontwikkeling van activiteiten in het kader van preventie, vroegtijdige signalering en melding. Met Zilveren Kruis en de GGD sluiten we aan bij de Regionale Quickscan ‘Zorg en sociaal domein bij complexe ggz-problematiek’. Met deze QuickScan werken we aan meer samenhang en kwaliteit van zorg voor mensen met complexe ggz-problematiek.

Samen met partners zetten we in op de integrale aanpak van de problematiek rond een groep die zorgt voor overlast in het Burgemeester In ‘t Veldpark in Zaandam. Handhaven wordt niet gezien als (enige) oplossing, omdat daarmee niet de achterliggende zorgproblematiek wordt aangepakt. Een goede combinatie van interventies op het gebied van veiligheid en zorg is van belang. Het Leger des Heils zet een veldwerker in. Deze gaat contacten leggen met de groep en ze begeleiden naar (vrijwillige) zorg en hulp door bijvoorbeeld het Sociaal Wijkteam. De inzet van de veldwerker voor 16 uur per week is structureel gemaakt. Ook kijken we of we ervaringsdeskundigen en/of vertegenwoordigers uit een klankbordgroep willen inzetten en kijken we naar goede voorbeelden van andere gemeenten. In 2022 hopen we een inloopvoorziening (met of zonder gebruikersruimte) te realiseren voor deze groep. Hier is vooralsnog geen dekking voor. We zijn in gesprek met het ministerie over alternatieve oplossingsrichtingen.

Op 1 juni 2021 is gestart met een tijdelijk team Woonoverlast. Hierin bepalen alle betrokken partijen zoals woningcorporaties, MABZ, Beter Buren en de politie samen welke interventies nodig zijn. Vanwege de financiële ruimte van Zaanstad kan deze aanpak per 1 januari 2022 niet geborgd worden. Het gevolg hiervan is (naar verwachting) dat teruggekeerd wordt naar de voormalige minimale inzet, waarbij meldingen niet meer centraal bij de gemeente binnenkomen en/of worden opgepakt.