Investeringen

Uitbreidingsinvesteringen zijn investeringen of bijdragen ten behoeve van de ontwikkeling van nieuwe activiteiten of expansie van de huidige activiteiten. Het betreffen:

• Gebiedsgerichte investeringen (ontwikkellocaties en stedelijke vernieuwingslocaties);
• Infrastructurele projecten;
• Maatschappelijke voorzieningen voor zover het niet gaat om vervangingsinvesteringen of onderhoud.

De besluitvorming over uitbreidingsinvesteringen ten laste van het Investeringsfonds vindt in drie stappen plaats. Iedere stap vraagt besluitvorming door de raad.

• Plaatsing van een investering op de wensenlijst;
• Het reserveren van een bedrag binnen het fonds om de investering mogelijk te maken;
• De kredietaanvraag voor de investering voorleggen aan de raad.

De wensenlijst is een lijst van uitbreidingsinvesteringen waar de raad toe heeft besloten dat deze in aanmerking komen om (in de toekomst) gedekt te worden uit het Investeringsfonds. De wensenlijst kan meer projecten bevatten dan de in het Investeringsfonds aanwezige dekking. Het vermelden van een project op een wensenlijst is onvoldoende om tot uitvoering over te kunnen gaan.

Bij een reservering binnen het Investeringsfonds is de raad akkoord gegaan met verdere voorbereidingen van de investering en het uitwerken van een kredietvoorstel. Een reservering alleen is onvoldoende om tot daadwerkelijke uitgaven over te gaan. Integrale afweging van de gereserveerde uitbreidingsinvesteringen vindt in combinatie met de wensen ieder jaar plaats bij de voorjaarsnota en de begroting. Het financieel kader daarbij wordt bepaald door de omvang van het Investeringsfonds.

Bij de geautoriseerde uitbreidingsinvesteringen met kredietbesluit heeft de raad eerder kredietverstrekkingen gedaan en is het college gemandateerd tot het doen van uitgaven. Een kredietbesluit mag op elk moment aan de raad worden aangeboden. Voor eventuele bijstellingen op de eerder afgegeven kredieten worden in deze Voorjaarsnota aanvullende kredietvoorstellen ter besluitvorming aan de raad voorgelegd. De kapitaallasten van de uitbreidingsinvesteringen worden gedekt vanuit het Investeringsfonds.

Projecten met kredietbesluit
Voor de volgende uitbreidingsinvesteringen zijn kredietbesluiten genomen, waardoor de uitvoering is of kan worden gestart.

Toelichting per project

IHP

Voor de actualisatie Integraal Huisvestingsplan Primair Onderwijs (IHP) 21.2 zijn alle projecten in het IHP geactualiseerd voor wat betreft planning, risico’s en budget en is het effect hiervan op het totale programma doorgerekend. Voor de projecten MFA Kreekrijk en MFA Zaans Hout (Inverdan) is dekking beschikbaar gesteld uit het investeringsfonds. Alle andere investeringen uit het IHP zijn vervangingsinvesteringen en opgenomen in het Meerjareninvesteringsplan (MIP).

IKC Kreekrijk

IKC Kreekrijk is het nieuwe schoolgebouw voor de basisscholen het Koraal en de Delta in Kreekrijk te Assendelft. Het gebouw is in 2019 in gebruik genomen. Er zijn in 2021 nog kosten opgenomen voor de aansluiting op de openbare ruimte. Tevens wordt het gebouw in het park in Saendelft in 2021 verwijderd en wordt de tijdelijke huisvesting langs het spoor in 2026 verwijderd.

IKC Zaans Hout (Inverdan Nieuw West)

Voor de school de Rietvink aan de P.A. van Meverstraat geldt, op basis van de Wet Primair Onderwijs, een zorgplicht voor uitbreiding van het aantal vierkante meters onderwijshuisvesting. Aan deze zorgplicht wordt voldaan door de bouw van IKC Zaans Hout. Een deel van basisschool De Rietvink (600 leerlingen) verhuist dan van de P.A. van Meverstraat naar IKC Zaans Hout.
In het voorjaar 2021 is besloten om basisschool ‘De Dijk west’ aan de Adriaan Roggestraat niet meer te verplaatsen naar de kavel op Inverdan Nieuw West, maar voor deze school een andere locatie te zoeken. Reden hiervoor is dat met twee scholen in IKC Zaanse Hout het Kindcentrum te groot wordt als gevolg van naar boven bijgestelde leerlingenprognoses. In IKC Zaanse Hout komen kindvoorzieningen .
De opsplitsing in twee projecten (basisschool De Rietvink en basisschool De Dijk West) heeft geen gevolgen voor het budget van IKC Zaanse Hout. Oplevering is eind 2024 gepland.

Uitvoeringsagenda toerisme
Zaanstad heeft ook te duchten onder de corona pandemie. Bezoekersaantallen werden gemarginaliseerd. De afgelopen jaren waren juist de bezoekersaantallen elk jaar toegenomen. Doordat de aantallen zijn afgenomen is het van belang om klaar te zijn voor de toekomst. Aantrekkelijke routes en goede bewegwijzering dragen bij aan een betere bereikbaarheid, toegankelijkheid en zichtbaarheid van de stad. In 2019 is een concreet uitvoeringsplan voor de bewegwijzering in het focusgebied Zaandam centrum opgesteld. Dit is in de zomer van 2020 uitgevoerd. De kosten hiervan zijn in 2020 opgevoerd.

Voor de andere drie focusgebieden, Wormerveer centrum, Zaanse Schans en Hembrugterrein, wordt in 2021 een concreet uitvoeringsplan opgesteld. En wordt het geheel gerealiseerd. Daarnaast zullen de bestaande toeristische plattegronden geactualiseerd worden. Hiervoor is vanaf 2021 nog € 0,166 miljoen beschikbaar.
Het onderzoek naar de mogelijkheden voor nieuwe pleisterplaatsen ten behoeve van de recreatievaart en aanmeerplaatsen is in 2021 afgerond en het krediet is vrijgegeven middels een investeringsbesluit. Vervolgens wordt ingezet op de aanleg van een nieuwe pleisterplaats bij Brug Vrouwenverdriet. Een tweede locatie bij het Hembrugterrein wordt nog onderzocht. Tevens wordt onderzoek gedaan naar het toevoegen van elektriciteitspunten op bestaande steigers ten behoeve van de elektrische pleziervaart. Het bedrag van € 0,2 miljoen uit het Investeringsfonds is vrijgegeven. Op grond van de subsidieregeling ‘water als Economische drager’ is vanuit de Provincie cofinanciering toegekend voor € 0,04 miljoen.

Sportpark de Omzoom
De definitieve ontsluiting van Sportpark De Omzoom sluit aan op de definitieve ontsluiting van Kreekrijk. Deze afronding wordt verwacht in 2025-2026.

Hockeyclub De Kraaien

Voor het realiseren en in gebruik nemen van drie hockeyvelden en de bouw van bijbehorend clubhuis aan de Fortuinweg te Zaandijk is een vergunning ingevolgde de Wet natuurbescherming verleend (8 mei 2018, RUD17.229535). Deze vergunning is onherroepelijk.
Het bestemmingsplan “Sportpark Het Fortuin” is op 17 mei 2018 vastgesteld en op 11 september 2019 door de Raad van State vernietigd, omdat de PAS de onderlegger was van het bestemmingsplan. Het opnieuw vaststellen van het bestemmingsplan stuit op het probleem dat de beoogde ontwikkeling zorgt voor een toename van de stikstofdepositie op voor stikstofgevoelige habitats in Natura 2000-gebieden. Op 10 november 2020 heeft de raad motie 13 aangenomen, waarin het college wordt opgeroepen prioriteit te geven aan de realisatie van het sportcomplex ZHC De Kraaien op locatie Fortuinweg te Zaandijk en zo snel mogelijk de benodigde Wabo-vergunningsprocedure op te starten en te doorlopen. De gemeente heeft op 12 november 2020 de vergunning aangevraagd voor het sportcomplex De Kraaien met de onherroepelijke WNB-vergunning ten behoeve van stikstof. De voorbereidende werkzaamheden (kappen en verwijderen van bosjes) voeren we in het najaar 2021 uit. Hiermee willen wij voldoen aan de ontheffingen ten behoeve van flora en fauna. Daarna volgen de overige werkzaamheden indien de vergunning is afgegeven voor de overige werkzaamheden.

Kwaliteit bestaande woningbouw

Het programma Verbetering kwaliteit bestaande woningbouw is in 2021 geëvalueerd. Hierbij is gekeken naar de effecten van getroffen maatregelen en of het Plan van Aanpak (2017-2021) zoals opgesteld nog in lijn is met de huidige situatie en maatschappelijke vraagstukken ten behoeve van de bestaande woningvoorraad. De aanpak werkt, op alle thema’s zijn belangrijke resultaten geboekt en het merendeel van de doestellingen is behaald. Daar het huidige plan van aanpak formeel in 2021 ten einde loopt, is het noodzakelijk met de input van de evaluatie een nieuw plan van aanpak voor de komende jaren te maken, rekening houdend met de veranderende maatschappelijke opgaven. Hiervoor is een bestuursopdracht gegeven om te komen tot scenario afwegingen voor een nieuw plan van aanpak.
De funderingsproblemen blijven urgent bij een groot deel van de oude woningvoorraad. De lat ligt hoog met de ambitie om met funderingsherstel naar 300 herstelde panden per jaar te komen. In de praktijk ligt het aantal nu rond 150 herstelde woningen per jaar. De tendens is stijgend, we zijn nog niet op het streefgetal van 300 herstelde fundamenten per jaar, maar we hebben het funderingsprobleem duidelijk veel beter onder controle. Tevens vragen de maatschappelijke vraagstukken als de energietransitie bij de bestaande woningen en het langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen noodzakelijke inzet. De stapeling van deze problematieken maakt ook dat er gewerkt is aan een pilot ‘versterken en verduurzamen’ rondom de mogelijkheden voor sloop-nieuwbouw bij particuliere woningen. Deze pilot is geslaagd afgerond. In een aantal gevallen kan sloop van de oude woning en een nieuwe duurzame woning terugbouwen gunstiger zijn dan de oude herstellen. De uitkomsten zijn landelijk gedeeld en RVO heeft aan de hand van de pilot in Zaanstad een handreiking opgesteld.

Inverdan Dam en omgeving

Project Inverdan Dam betreft het uitvoeren van een verhoogd kwaliteitsniveau van de openbare ruimte van de Damkade, Damstraat, Wilhelminastraat en Wilhelminakade. Om de kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte in het hele centrumgebied te versterken en te verduurzamen wordt een gelijk niveau van inrichting van genoemde straten voorgesteld. Het ontwerp van de herinrichting is afhankelijk van de keuzes die worden gemaakt ten aanzien van terrassenbeleid op de Dam. De verwachting is dat er in de tweede helft van 2021 een besluit wordt genomen over terrassenbeleid. Gelet op de duur van planontwikkeling ten behoeve van de inrichting en het meest geschikte tijdstip om de herinrichting plaats te laten vinden, is de verwachting dat er begin 2023 wordt gestart met de uitvoering.

Hembrugterrein
Zaanstad wil het Hembrugterrein samen met betrokken partijen ontwikkelen tot een gebied met woon- en werkfuncties met ruimte voor bestaande bedrijvigheid in de (haven)omgeving. Op 30 april 2019 heeft de Raad van State uitspraak gedaan over de beroepen die waren ingediend tegen het Omgevingsplan voor de herontwikkeling van het Hemburgterrein. Het plan is toen in zijn geheel vernietigd.
De vernietiging heeft het gehele proces vertraagd. De geplande publieke investeringen, zoals die zijn opgenomen in het investeringsfonds, zijn (voor een deel) gekoppeld aan de ontwikkeling van het terrein en verschuiven door de vertraging naar later in tijd. Het Masterplan Hembrugterrein dat de basis vormt voor de verdere planvorming is in april 2021 door de raad vastgesteld. Een bestemmingsplan voor de noordkant van het terrein waar een belangrijk deel van het woonprogramma zal worden ontwikkeld is eveneens in voorbereiding. Het ontwerp van dit plan zal volgens planning in het derde kwartaal van 2021 ter inzage liggen. Direct na de inwerkingtreding van het plan in 2022 zal gestart worden met de publieke investeringen en bouw van de eerste woningen.  

Hoogwaardig openbaar vervoer (HOV)

Het programma HOV ZaanIJtangent heeft ten doel een snelle en comfortabele route te creëren tussen Zaanstad en Amsterdam, zodat het Openbaar Vervoer een sterk alternatief vormt voor autoverplaatsingen. Tot en met 2020 zijn in dit kader drie projecten uitgevoerd t.b.v. verbeterde doorstroming van de HOV. Ook maatregelen rondom de Thorbeckeweg maakten oorspronkelijk deel uit van dit programma, maar die zijn inmiddels (ook financieel) onderdeel van het project AVANT. De komende jaren zijn nog twee projecten in Zaanstad voorzien: een busbaan bij het Prins Bernhardplein en het verplaatsen van de halte Gedempte Gracht / Westzijde (dat wordt gekoppeld aan project beheer en onderhoud Vinkenstraat).
De provincie Noord-Holland heeft, in samenwerking met de Vervoerregio Amsterdam (VRA) en gemeenten Zaanstad, Purmerend en Amsterdam, in 2020 en 2021 onderzoek uitgevoerd naar de capaciteit in de komende jaren tot 2040 op het hoogwaardig openbaar vervoersnetwerk tussen Zaanstad en Amsterdam. Een systeemsprong is tegen 2030 noodzakelijk. In een vervolgfase (2021/2022) vindt een verdieping plaats en wordt onderzocht wat kansrijke HOV-oplossingsrichtingen zijn (dit kan zowel metro, regiotram, tram of BRT/Bus-tram zijn).

Zaans Verkeers- en Vervoersplan (ZVVP)
Het Zaans Verkeers- en VervoersPlan (ZVVP) is opgesteld in 2008 en liep tot en met 2019. De laatste uitgaven zijn gedaan en dit project is daarmee afgerond. Inmiddels ligt een nieuw mobiliteitsbeleid voor in de vorm van het Zaans Mobiliteitsplan. Besluitvorming door de raad vindt naar verwachting plaats in het derde kwartaal van 2021. Daarna zal een Meerjaren Programma Bereikbaarheid opgesteld worden dat als input zal dienen voor voorliggend investeringsfonds.

Verkeersveiligheid

In 2021 is het Werkplan verkeersveiligheid 2021-2023 door de raad vastgesteld. De activiteiten in het werkplan zijn onder te verdelen in fysieke maatregelen, campagnes en educatie. De fysieke maatregelen bestaan uit:

• Kleine vraag gestuurde maatregelen (n.a.v. meldingen bewoners/ politie);
• Ondersteunen gedragscampagnes;
• Jaarlijkse ongevallenanalyses;
• Aanpak ongevallenlocaties;
• Kleine maatregelen die genomen worden naar aanleiding van de pilot Network Safety Index.

De pilot Network Safety Index behelst de verandering van een reactief naar een proactief verkeersveiligheidsbeleid en is in samenwerking met de Vervoerregio en de SWOV uitgevoerd. De pilot is in 2021 afgerond. De middelen worden ingezet om (potentieel) onveilige locaties programmatisch aan te pakken. Met het budget uit het Werkplan Verkeersveiligheid worden vooral maatregelen gefinancierd op het gebied van gedragsbeïnvloeding en fysieke maatregelen die relatief snel en tegen weinig kosten uitgevoerd kunnen worden. De grotere verkeersveiligheidsprojecten worden zoveel mogelijk meegenomen met het Meerjaren investeringsprogramma (MIP). Voor deze projecten wordt daarnaast subsidie bij het Rijk en de Vervoerregio aangevraagd.

Kwaliteitsimpuls Wilhelminasluis
Eind 2020 zijn de werkzaamheden aan de Wilhelminasluis afgerond.
Door de gemeente is in het Investeringsfonds een bedrag van € 0,9 miljoen gereserveerd voor een kwaliteitsimpuls Wilhelminasluis. De grotere sluishoofden zijn met banken ingericht als prettige openbare verblijfsruimten. Met het op een hoogte aanleggen van de Oostkade is het sluiscomplex de verbindende schakel geworden in de wandelroutes tussen de oostelijke en de westelijke Zaanoever. De materialisatie van de openbare ruimte sluit aan op het Masterplan Inverdan. Een deel van de kwaliteitsimpuls (aansluiting Wilhelminabrug Prins Hendrikkade) wordt uitgevoerd als onderdeel van het project Vervanging kadeconstructie Burchtkade en Prins Hendrikkade. Dit wordt (Europees) aanbesteed en vindt in 2022 plaats.

Brug Zijkanaal H
De brug over zijkanaal H is een belangrijke schakel in de Dam tot Dam-fietsroute. Het is een gezamenlijk project tussen gemeente Zaanstad, gemeente Amsterdam met cofinanciering van de Vervoerregio Amsterdam (VRA). Met de Dam tot Dam-fietsroute verbetert niet alleen de aansluiting van de Achtersluispolder in het stedelijk gebied van de beide steden, maar worden ook Poelenburg en Peldersveld beter verbonden met de rest van de stad. Uitvoering is gepland vanaf 2022. Op basis van de participatiegesprekken met de omgeving is in het ontwerp de locatie van de brug over het Zijkanaal iets naar het zuiden verschoven (binnen de grenzen van het bestemmingsplan) waardoor de brug verder van de woonboten in Zijkanaal H af ligt. De nu benodigde langere overspanning leidt tot een kostenverhoging van € 0,33 mln. Daarnaast zijn ook de naar de brug toe leidende fietspaden onderdeel geworden van het project. Voor Zaanstad betreft dat een kort stukje vanaf de bocht van de Sluispolderweg tot aan de brug. De kosten voor dit stukje fietspad worden gedekt vanuit de VRA. Vanuit de Regiodeal is budget beschikbaar gesteld om de natuur- (en recreatie)waarde van de verbinding te versterken. Aanleg van een volledig vrij liggend fietspad vindt plaats wanneer in het kader van de transformatie de Achtersluispolder een volledige reconstructie krijgt. In de tussenliggende jaren wordt de fietsveiligheid verbeterd door aanleg van (brede) fietssuggestiestroken en waar nodig/mogelijk vrij liggende rode fietspaden. Dit vindt plaats in 2022 gelijktijdig met het reguliere onderhoud waarbij het asfalt wordt vervangen. Begin dit jaar heeft de VRA het project beoordeeld op basis van hun nieuwe subsidieverordening en hun bijdrage aan het project opnieuw vastgesteld. Aangezien ze nu ook de fietspaden meenemen in het project is de totale bijdrage van de VRA toegenomen, maar is de bijdrage aan de brug ondanks de genoemde kostenstijging met € 0,35 mln. gezakt door de aanpassing van de subsidieverordening van de VRA. Tot slot heeft indexatie naar prijspeil 2024 de kosten met € 0,14 mln. doen toenemen. Door deze indexatie, de wijzigingen in het tracé (de ligging van de brug) en aanpassingen in de subsidieverordening van de VRA is een tekort ontstaan op de Zaanse bijdrage aan het project van € 0,82 miljoen. Voorgesteld wordt om het krediet met dit bedrag te verhogen. De bijdrage aan het project is tevens gefaseerd naar 2023 en 2024.

Fietsenstalling Centrum omgeving Dam
Aan de oostkant van het centrum wordt in de Rozenhof een nieuwe fietsenstalling gerealiseerd. Deze fietsenstalling biedt onderdak tijdens de winkelopeningstijden en het uitgaansleven. Met de opening van de fietsenstalling zal een groot aantal fietsparkeerplaatsen in de openbare ruimte worden weggehaald, onder andere op de Rozengracht. Dit zorgt voor een rustiger straatbeeld. De locatie is de kelderruimte op de hoek Zilverpadsteeg / Czaar Peterstraat. De beschikbare exploitatie budgetten voorzien niet in de benodigde dekking. Alvorens verder te gaan met de planontwikkeling voor deze stalling onderzoekt het college hoe de kosten van de exploitatie van de fietsenstallingen naar beneden gebracht kan worden.

Busbrug incl. no regret maatregelen

In 2019 zijn zogeheten ‘no regret’ maatregelen uitgevoerd om de verkeerssituatie bij de Busbrug ‘De Binding’ te verbeteren en de veiligheid van met name de fietsers te verhogen. Het ging hierbij onder andere om het aanleggen van twee rotondes en het asfalteren van fietspaden. De totale kosten bedroegen € 1,3 miljoen, waarvan € 0,6 miljoen gedekt uit het Investeringsfonds.

De planning van de start van de noodzakelijke verkeersveiligheidsmaatregelen voor de 24-uurs openstelling van de Busbrug is in 2022. Het zoeken naar compensatie van de stikstofdepositie, noodzakelijk voor het opstellen van het bestemmingsplan, vraagt extra voorbereidingstijd. Voor de uitvoering van deze maatregelen is € 1,7 miljoen beschikbaar, waarvan € 1,4 miljoen uit het Investeringsfonds.
Samen met de eerdere no regret maatregelen is de bijdrage uit het Investeringsfonds € 2 miljoen.
Zie ook het project Busbrug op de wensenlijst.

Bereikbaarheidsdeal
Rijk en regio willen investeren in een omvangrijk Multimodaal Mobiliteitspakket in de corridor Amsterdam-Hoorn. Het betreft bereikbaarheidsmaatregelen op het gebied van auto, openbaar vervoer, fiets en mobiliteitsmanagement. Voor Zaanstad is de uitvoering van het pakket cruciaal voor de ambities met MAAK.Zaanstad. Binnen het totale pakket zitten drie belangrijke en al langer gewenste Zaanse integrale bereikbaarheidsprojecten (auto, OV en fiets). Het gaat om de Guisweg, AVANT (Thorbeckeweg) en het ombouwen van de Prins Bernhardweg/A7 tot stadsweg. Daarnaast wordt binnen het totale pakket ook nog eens extra geïnvesteerd in fiets- en OV-maatregelen en mobiliteitsmanagement (onderdeel Overige). De Zaanse bijdrage aan het totale pakket bedraagt € 24 miljoen. Zie raadsinformatiebrief 2019/14203 .

• AVANT - Planvoorbereiding

Bij de begroting 2020 en Voorjaarsnota 2020-2024 heeft de raad ingestemd met een voorbereidingskrediet van € 0,9 miljoen. Dit ten behoeve van de Zaanse bijdrage aan de Planuitwerkingsfase van het project AVANT (Thorbeckeweg). De planuitwerkingsfase liep in tegenstelling tot eerder werd verondersteld langer door en is (formeel) geëindigd met de ondertekening van de UOK op 7 april 2021. Er heeft een budget neutrale wijziging plaatsgevonden (i.v.m. de administratieve afrekening richting de VRA) van realisatiefase naar planvoorbereidingsfase van € 0,3 miljoen. Totaal komt de planvoorbereiding uit op € 1,2 miljoen.

• AVANT - Realisatiefase

In het raadsbesluit 2020/31531 Uitvoeringsovereenkomst AVANT (Thorbeckeweg) is een aanvullend krediet toegekend van in totaal € 1,415 miljoen euro, te weten € 0,692 miljoen ten behoeve van een aanvullende risicobuffer en € 0,723 miljoen ten behoeve van uitvoeringskosten. De uitvoeringskosten zijn benodigd in de periode 2021-2025. De inzet van de aanvullende risicobuffer zal, als deze benodigd is, pas in de loop van het project zijn. Totaal € 10,6 miljoen. Daarnaast heeft er nog een budget neutrale wijziging plaatsgevonden van € 0,3 miljoen (zie hierboven) waardoor de realisatiefase uitkomt op € 10,3 mln.
Met het ondertekenen van de uitvoeringsovereenkomst is het projectonderdeel AVANT van de bereikbaarheidsdeal overgegaan van de planuitwerkingsfase naar de realisatiefase. De realisatie van dit project staat gepland voor de periode 2021-2025.

• Afwaardering A7/Prins Bernhardweg

Het project Afwaardering A7/Prins Bernhardweg zit nog in de Verkenningsfase. Voor dit project is € 2 miljoen in het Investeringsfonds gereserveerd. Aanvullend is € 1,3 miljoen vanuit de Woningbouwimpuls beschikbaar. De exacte kosten van het project zijn nog niet bekend. Grote onzekerheid wordt gevormd door de te nemen tijdelijke verkeersmaatregelen. Daar is pas bij de uitwerking tot een Voorlopig Ontwerp meer duidelijkheid over. Voor de planvoorbereiding is € 300.000 benodigd (€ 100.000 in 2021 en € 200.000 in 2022).

Verbindingsweg Dorpsstraat - Communicatieweg

Bij de vaststelling van de Begroting 2021 heeft de gemeenteraad Amendement M Verbetering ontsluiting Dorpsstraat Assendelft d.m.v. aangaan
partnerschap aangenomen. Met dit amendement is de raad akkoord gegaan met de opname van een nieuwe wens van maximaal € 2 miljoen voor investeringen ten behoeve van de verbetering van de ontsluiting van de Dorpsstraat in Assendelft. Dit in de vorm van het project ‘Verbindingsweg Dorpsstraat - Communicatieweg’. Inmiddels is deze wens voor € 1,7 miljoen omgezet in een reservering en voor € 0,3 miljoen in een kredietverlening voor de planvoorbereiding in 2021. Het totale project kost € 4 à 5 miljoen. De provincie Noord Holland en de Vervoerregio Amsterdam zijn bereid elk € 1,3 miljoen bij te dragen. Daarnaast is het Rijk nog een potentiële dekkingspartner. M.b.t. het krediet van € 0,3 miljoen voor de planvoorbereiding is de verwachting dat er in 2021 € 0,16 miljoen zal worden uitgegeven en € 0,14 miljoen in 2022.

Van reservering naar kredietbesluit: Verkeersveiligheid

In 2021 is het Werkplan verkeersveiligheid 2021-2023 door de raad vastgesteld. De activiteiten in het werkplan zijn onder te verdelen in fysieke maatregelen, campagnes en educatie. In 2021 worden projecten opgestart om onder andere schoolzones en zebrapaden veiliger te maken.

Projecten met reservering binnen het Investeringsfonds

Uitvoeringsagenda Toerisme

In de uitvoeringsagenda toerisme 2016-2019 staat een aantal acties die nog niet (geheel) zijn uitgevoerd. Het gaat het om:

• Camperplaatsen

Voor de aanleg van een camperplaats heeft de raad gekozen om de bestaande plek op te heffen. Daarbij is door het college toegezegd om plekken te onderzoeken en lokale ondernemers hierbij te betrekken. Het opgenomen bedrag (€ 0,15 miljoen) voor projectkosten en realisatie gereserveerd voor 2021. De projectleider zal middels een investeringsbesluit de raad verzoeken het krediet vrij te geven ten behoeve van locatieonderzoek en bij het vinden van een geschikte locatie voor cofinanciering van de investering.

• Ontsluiting Monethuis

Op dit moment wordt het Monethuis ontsloten via de Zaan via een tijdelijke pontonboot. Deze verbinding is tijdelijk en kan worden vervangen door een structurele verbinding. Er worden gesprekken met de Stichting Monet in Zaandam gevoerd over de mogelijkheden, het ontwerp en de financiering van het geheel. Voor de ontsluiting tot aan het Monethuis staat een bedrag van € 0,06 miljoen voor cofinanciering gereserveerd. Wanneer het ontwerp klaar is, zal een begroting worden gemaakt van de feitelijke kosten en zal verdere dekking van deze kosten met de stichting worden onderzocht.

Buurthuis Poelenburcht

Buurthuis de Poelenburcht verkeert in slechte staat, is te klein voor de huidige gebruikers en voldoet niet om ruimte te bieden aan de extra functies die op basis van het Pact Poelenburg Peldersveld nagestreefd worden. Daarbij gaat het, naast de huidige buurthuisfunctie, ook om ruimte voor ontwikkeling, educatie en ontplooiing. Voor die extra functies is door het Rijk, vanuit de regiodeal ZaanIJ, aanvullende financiering beschikbaar gesteld.
Vandaar dat de gemeente werkt aan een duurzame, structurele oplossing voor de huisvesting van het buurthuis en alle relevante maatschappelijke functies. De gemeente onderzoekt de mogelijkheden om het Huis van de Wijk te integreren in een nieuwbouwontwikkeling op een meer centrale locatie in de wijk . Door de aangepaste locatie zal het Huis van de Wijk meer onderdeel van de wijk Poelenburg gaan uitmaken. Geplande start bouw is eind 2022/begin 2023. Hiervoor is € 1,7 miljoen in het Investeringsfonds gereserveerd.

Maatschappelijke voorzieningen:Ontmoetingscentrum Zaandam Zuid

De resterende € 0,02 miljoen voor Maatschappelijke voorziening Zaandam centrum oost is niet meer nodig. In 2019 en 2020 is de verbouwing van de Zuidhoek (grotendeels) afgerond, door de inzet van regulier buurthuis- en wijkmanagementbudget en door de inzet van eigen middelen door de pandeigenaar. Door het benutten van deze andere budgetten is deze reservering van het IF niet meer nodig. Deze reservering valt daarom terug in het Investeringsfonds.

Maatschappelijke voorzieningen Zaanstad Noord, nieuw wijkcentrum de Pelikaan

De MAAK analyse van Zaanstad Noord en het vervolgonderzoek ‘Wensbeeld van maatschappelijke en culturele voorzieningen in Zaanstad Noord (2020/1577 )’ laten zien dat verschillende maatschappelijke en culturele organisaties in het gebied op zoek zijn naar een nieuwe locatie en met elkaar willen samenwerken.
Na een positieve zienswijze van de gemeenteraad in april 2020 is het haalbaarheidsonderzoek gestart naar de bouw van een Cultuurzaal (een goed geoutilleerde uitvoeringszaal voor middelgrote culturele voorstellingen) in combinatie met de nieuwbouw van wijkcentrum de Pelikaan op het Durghorstplantsoen. Vanuit het oogpunt van ruimtelijke efficiency en betaalbaarheid delen de cultuurzaal en de nieuwe Pelikaan voorzieningen als entree, garderobe, toiletten en foyer/barruimte. Beide zijn daarmee onlosmakelijk met elkaar verbonden en worden gerealiseerd in combinatie met sociale woningbouw van Parteon. Van de opgevoerde investering is € 0,25 miljoen bestemd voor de realisatie van de cultuurzaal, in aanvulling op het bedrag dat reeds is gereserveerd in de cultuurbegroting. Aanvullend wordt rekening gehouden met een bijdrage van € 0,7 miljoen ex BTW aan de afbouw van de nieuwe Pelikaan (2020/3499 ). Deze investering is nodig om de exploitatielasten voor de Pelikaan in de toekomst betaalbaar te houden. Het totale bedrag wordt in 2024 ingezet.

Maatschappelijke voorzieningen Zaanstad Noord (openbare ruimte)
Het Perspectief MAAK.Noord laat verder zien dat ook in de openbare ruimte met een aantal aanpassingen nieuwe mogelijkheden voor ontmoeten gecreëerd kunnen worden. Gezien de ontwikkelingen en de bevolkingstoename in dit deel van de stad is het van belang dat het sociale weefsel goed functioneert en dat ook de (circa 5.000) nieuwe Zaankanters optimaal mogelijkheden hebben om deel te worden van deze gemeenschap(pen). De maatschappelijke / culturele / sport voorzieningen moeten daar een belangrijke bijdrage aan leveren. De precieze maatregelen zijn afhankelijk van bestuurlijk en maatschappelijk draagvlak, maar er wordt aan de volgende ingrepen gedacht:

• In 2021 worden verschillende huisvestingsscenario’s onderzocht voor de Groote Weiver (voor na 2023).
• Fitness-rondje in openbaar gebied Noord, waarbij ondermeer het bedrijventerrein Molletjesveer en Noorderveld en Noordsterpark betrokken worden.

De varianten zitten in de locatiekeuzes en het al dan niet combineren van functies. Voor deze onderdelen is een bedrag van € 0,025 miljoen gereserveerd in 2021 (Groote Weiver) en € 0,075 miljoen in 2022 (Fitness-rondje).

Sportpark Hoornseveld

De optimalisatie van het Sportpark Hoornseveld is nodig omdat de huidige voorzieningen niet meer aan de eisen van deze tijd voldoen en de verplaatsing van zwembad De Slag moet worden ingepast. De bereikbaarheid is slecht en het sportpark wordt als sociaal onveilig ervaren. Daarnaast maakt de optimalisatie de realisatie van de tweede fase Oostzijderpark mogelijk, omdat inpassing van de verenigingen die nu nog op het Oostzijderveld gesitueerd zijn, mogelijk wordt. Bij de begroting 2020 is € 16,7 miljoen voor het sportpark als reservering in het Investeringsfonds opgenomen. Op 30 januari 2020 heeft de raad besloten een voorbereidingskrediet onder geheimhouding beschikbaar te stellen (2019/25638 ). De afgelopen periode is er hard gewerkt aan het inrichtingsplan en de overeenkomsten met de verenigingen. Het inrichtingsplan is goedgekeurd door het supervisieteam en alle verenigingen. Met de tennisverenigingen en korfbalvereniging zijn de overeenkomsten getekend en is de architect gestart met het ontwerpen van de clubgebouwen. Het bestemmingsplan is vastgesteld door de raad.  
De voorbereidingen zijn in volle gang voor het Hoornseveld. Het project is een lastige opgave met verschillende belangen maar we liggen nog steeds op schema. De korfbalvereniging en de tennisvereniging hebben de opdracht gegeven aan een architect om een ontwerp te maken van de twee nieuwe clubgebouwen. De realisatie van de beschoeiing/damwand bij de vaarsloot is gerealiseerd. De renovatie van de toplaag en een natuurgrasveld van de voetbal is gerealiseerd en de verplaatsing van de korfbalvelden zal starten in november 2021. De (bouw)markt is de laatste tijd behoorlijk overspannen. Heipalen, andere bouwmaterialen en aannemers zijn steeds schaarser te vinden. Wat betekent voor de planningen en de budgetten is (helaas) nog niet te voorspellen.

IKEA/Zuiderhout
De financiële afspraken tussen de gemeente en IKEA zijn vastgelegd in een anterieure overeenkomst die is ondertekend op 24 juni 2013. In 2014 en 2015 zijn zes aanvullende allonges ondertekend. In deze anterieure overeenkomst is onder andere afgesproken dat IKEA bijdraagt in de realisatie van de ontsluiting van het gebied (de verwerving van percelen en aanleg van de doorsteek naar de provinciale weg). IKEA heeft inmiddels aangegeven de nieuwe IKEA vestiging niet volgens de oorspronkelijke opzet te realiseren, maar wat IKEA wel wil realiseren hebben zij nog niet aangegeven. De gemeente werkt aan een gebiedsvisie voor Zuiderhout, nodig om de afwegingen in beeld te brengen voor het al dan niet realiseren van de noordelijke ontsluiting in het gebied.

Aanjaaginvesteringen Openbare ruimte Kogerveld – Versterken groene parkzoom
Er is een bedrag van € 0,25 miljoen gereserveerd om uitvoering te kunnen geven aan de wens om de parkzone onder de hoogspanningsleiding tussen het station Kogerveld en de Jagersplas te versterken. In het Perspectief is de wens opgenomen deze groene parkzoom te versterken door de diverse gebouwtjes die hun functie hebben verloren en in de groene randen van de buurt staan af te breken. Ook in de concept gebiedsvisie voor het station Kogerveldwijk is dit opgenomen. De gelegenheid lijkt zich voor te doen om over te gaan tot verwerving, sloop en groene inrichting van een vervallen gebouw op een markante plek. Om een concreet voorstel te kunnen doen zal eerst nog overeenstemming moeten worden bereikt met de huidige eigenaar, een inrichtingsplan worden opgesteld en sloopraming worden opgesteld. Een uitgewerkt plan zal in het kader van een kredietaanvraag worden voorgelegd.

Opwaardering Bodecentrumkade / Zaantheater

Bij het project opwaardering bodecentrumkade / Zaantheater wordt voor de ombouw van de lift en de trapopgang een andere materialisering toegepast.  Met de beoogde uitvoering wordt de ruimtelijke kwaliteit, die in het centrumgebied is ingezet, ook in het gebied rond de sluizen consistent doorgezet. Deze opwaardering staat gepland voor 2022.

A8/A9

De gemeente blijft bij de Provincie Noord-Holland aandringen op een snelle realisatie van de Verbinding A8-A9. Mede als gevolg van het traject van het opstellen van het landschapsplan Stelling van Amsterdam/A8-A9 is de planning van het project Verbinding A8-A9 aangepast. De planning is te vinden op de projectwebsite www.verbindingA8-A9.nl . In deze planning wordt er vanuit gegaan dat er in het eerste kwartaal van 2021 een besluit wordt genomen over het landschapsplan Stelling van Amsterdam/A8-A9.  Dit besluit wordt inmiddels in het vierde kwartaal van 2021 voorzien. Indien dit besluit positief is, volgt daarna nog een aantal stappen om de ruimtelijke procedures te doorlopen (zie hieronder). Realisatie is vanaf 2025 voorzien. Dit traject kan helaas niet sneller doorlopen worden.

De planning is als volgt:
Eind 2021   Opstellen Provinciaal Inpassingsplan / Tracébesluit
Eind 2023   Inspraak op ontwerp Provinciaal Inpassingsplan

Begin 2024    Vaststellen definitief Provinciaal Inpassingsplan door PS. Vaststellen definitief Tracébesluit door minister I&W. Mogelijkheid tot beroep bij Raad van State

Vanaf 2025   Realisatie

Bereikbaarheidsdeal

• Afwaardering A7/Prins Bernhardweg

Zie toelichting hierboven bij projecten met kredietbesluit.

• Guisweg

Op dit moment bevindt het project Guisweg zich in de tweede fase van de planstudie waarbij de vervoersregio Amsterdam de trekker is van het project. De planstudie volgt de verkenningsfase op die in februari 2019 is afgerond. De gemeente werkt samen met vervoersregio Amsterdam, ProRail, Rijkswaterstaat, het ministerie van Infrastructuur en Milieu en de Provincie Noord-Holland. In de BOK (bestuurlijke overeenkomst) die in 2019 is afgesloten zijn afspraken gemaakt over de kosten van de planstudie fase die nu loopt om te komen tot een voorkeursalternatief. Naar verwachting wordt het resultaat van de planstudie, het voorkeursalternatief, medio 2022 vastgesteld.

Na de planstudie fase volgt de planuitwerkingsfase en de realisatiefase welke gedekt worden uit het taakstellende budget van € 130 miljoen. Zowel de planuitwerking- als de realisatiefase vragen capaciteit van de gemeentelijke organisatie, maar ook van de organisatie van de betrokken partners. Deze kosten vallen niet onder het taakstellend budget van € 130 miljoen. Zodra deze interne (apparaats)kosten bekend zijn, worden deze in beeld gebracht in de begrotingscyclus.  

• Overig

De middelen onder ‘Overig’ zijn in het kader van de Bereikbaarheidsdeal gereserveerd voor investeringen in fiets- en OV-maatregelen en mobiliteitsmanagement.

Verbindingsweg Dorpsstraat - Communicatieweg
Zie toelichting hierboven bij projecten met kredietbesluit.

Projecten op de wensenlijst

Maatschappelijke voorzieningen a.g.v. de groei van de stad

Met de voorziene groei van de stad is het nodig om de maatschappelijke voorzieningen mee te laten groeien met de groei van het aantal inwoners. Bij maatschappelijke voorzieningen gaat het om voorzieningen voor o.a. onderwijs, sport, welzijn en ontmoeten. We werken met een maatschappelijk voorzieningenmodel met vierkante meter-normen, dat in beeld brengt hoeveel ruimte nodig is om die maatschappelijke voorzieningen te realiseren en welke investeringen daarmee te verwachten zijn. Aan de hand van het toekomstige maatschappelijk voorzieningenplan (najaar 2021) wordt duidelijk welke voorzieningen op welk moment nodig zijn. De behoefte voor primair en voortgezet onderwijs wordt opgenomen in het MIP. De overige uitbreidingsinvesteringen zullen grotendeels gedekt moeten worden uit het Investeringsfonds. Jaarlijks stellen we deze reeks bij aan de hand van de woningbouwprognoses van de komende tien jaar. Hiervoor is in totaal € 10,1 miljoen opgenomen. De benodigde bedragen zullen de komende jaren geleidelijk toenemen en zijn afhankelijk van het voorziene tempo van de verstedelijking en de gebiedsontwikkeling.
Naast het Investeringsfonds wordt ook breder gekeken hoe in maatschappelijke voorzieningen geïnvesteerd kan worden. De raad heeft op 8 juli 2021 besloten tot een bijdrage uit het Transformatiefonds voor een omvang van € 25,3 miljoen om de versnelling in het bouwen van nieuwe woningen in Zaanstad Noord, de Kogerveldwijk (Midden) en Zaandam Centrum te kunnen waarmaken. In de tweede helft van 2021 zal een raadsvoorstel worden voorgelegd voor de maatschappelijke voorzieningen voor deze gebiedsontwikkelingen in relatie tot het toevoegen van 7.872 extra woningen. Hierbij worden de mogelijkheden afgewogen hiervoor ook een beroep te doen op het Transformatiefonds.

De Groote Weiver

De Groote Weiver is op dit moment gehuisvest op het PWN-terrein. Hun huurcontract loopt af in 2023. In overleg met de eigenaar van het terrein, ZVH, is een scenariostudie uitgevoerd naar de mogelijkheden voor herontwikkeling. Hierbij is ook cultuurhistorisch onderzoek gedaan, waaruit blijkt dat het complex hoge erfgoedwaarde heeft. Tegelijkertijd is er de wens hier sociale woningbouw te plegen en heeft De Groote Weiver aangegeven het liefst op deze locatie te willen blijven. De keuze die hierin uiteindelijk gemaakt zal moeten worden is mede afhankelijk van bestuurlijk en maatschappelijk draagvlak. In een eerder stadium is onderzoek gedaan naar mogelijke huisvesting van De Groote Weiver op andere locaties. Hieruit is gebleken dat het lastig is een locatie te vinden die past bij de activiteiten en het profiel van De Groote Weiver. Enkele mogelijkheden zijn nader onderzocht, waarbij duidelijk werd dat het budget dat al gereserveerd is voor de herhuisvesting van De Groote Weiver onvoldoende is. Een vergelijkbaar beeld kwam uit die scenario’s voor het PWN terrein die uitgaan van behoud van De Groote Weiver op deze locatie. Vanwege de combinatie met woningbouw/andere functies moet er in dat geval onder andere geïnvesteerd worden in geluidsisolatie.

In de cultuurbegroting staat een investeringsbedrag van € 0,5 miljoen gereserveerd voor herhuisvesting van De Groote Weiver. In aanvulling hierop is een bedrag van € 0,7 miljoen opgenomen als wens voor het Investeringsfonds.

In afwachting van besluitvorming over het PWN terrein is het lastig te zeggen wanneer deze investering precies gedaan zal moeten worden. Vooralsnog is de inschatting dat het bedrag in 2022 benodigd is.

Kwaliteit bestaande woningbouw

In de afgelopen periode hebben de werkzaamheden binnen het programma zich vooral gericht op het informeren en activeren van particuliere eigenaren om de fundering van hun woning te herstellen. De bestede en gereserveerde (reservering landelijk fonds funderingsherstel) middelen zijn hier grotendeels voor bedoeld. Ervaringen van de afgelopen jaren laten echter ook zien dat de problematiek langdurig en complex is en niet alleen met deze aanpak valt op te lossen. De behoefte om in oudere woningen noodzakelijke investeringen te doen stapelen zich op. Voor de toekomst moet rekening worden gehouden met andersoortige investeringen.
Allereerst zal blijken dat als de problematiek rondom duurzaamheid en ‘van het aardgas af’ bij de funderingsproblematiek wordt ‘opgeteld’ het onder aan de streep meer realistisch is om de oude woningen te slopen en nieuwe duurzame woningen terug te bouwen. In de afgelopen jaren zijn de mogelijkheden hiervoor al op verschillende manieren verkend, maar een echte oplossing om dit financieel haalbaar te maken was er niet. Er blijft tot nu toe een onrendabele top welke voor een particuliere eigenaar niet is te financieren. Door financieringsstromen te combineren (landelijk, provinciaal, gemeentelijk, zowel voor fundering en als voor duurzaamheid) komt deze oplossing wel steeds dichterbij. In samenwerkingsverband met bouwend Nederland en RVO Is Zaanstad in 2020 een pilot gestart. In 2021 zijn twee oude woningen met gestapelde problematiek gesloopt en zijn er twee nieuwe NOM woningen voor teruggebouwd. De pilot heeft laten zien dat het in een aantal gevallen financieel rendabel is om de gestapelde problematiek met sloop en nieuwbouw aan te pakken. Financieel gezien zal dit zeker niet voor alle situaties haalbaar uitpakken. Het moet dan ook als aanvulling op de bestaande aanpak worden gezien.

De problematiek rondom funderingen en duurzaamheid speelt vaak voor gehele blokken en gehele wijken waar alle woningen vooroorlogs zijn en deels in particulier bezit zijn en deels corporatiebezit. In het traject Zeeheldenbuurt wordt ervaren dat het moeilijk is deze kansen met elkaar te pakken. Vanuit de zoektocht naar vernieuwing van de wijk is hier uiteindelijk door de particuliere eigenaren en de corporatie gekozen voor herstel van de funderingen en het opkappen van de bestaande woningen.

Aanjaaginvesteringen Openbare ruimte Kogerveld
Het bedrag van € 0,175 miljoen staat voor 2022 op de wensenlijst voor toekomstige maatregelen in de omgeving van het Station Kogerveld. In het najaar van 2021 zal de gebiedsvisie voor het stationsgebied aan de raad ter vaststelling worden aangeboden. Daarbij zal ook een voorstel worden gedaan voor de inzet van de aanjaaginvesteringen in combinatie met de middelen die vanuit de Woningbouwimpuls zijn toegekend voor herinrichting van het stationsplein.

Gebiedsontwikkeling Centrum ’t Kalf

Uit de gesprekken ‘Focus op de Wijk’ (tweede kwartaal 2019) is een focuspunt voor de wijk Zaandam Noord naar voren gekomen. Het centrum is verouderd en onduidelijk gestructureerd, waardoor het als ontmoetingsplaats niet voldoet. Bewoners hebben gevraagd of ze ‘ook een Zilverschoonplein’ kunnen krijgen. Er wonen veel ouderen die nu weinig doorstromingsmogelijkheden in de wijk hebben. Door de voorzieningen en het woningaanbod te verbeteren kunnen ouderen langer zelfstandig in de wijk blijven wonen.

Het lopende project over het al dan niet vernieuwen van sporthal de Tref wordt – in overleg met bewoners en andere betrokkenen - breder getrokken tot een gebiedsontwikkeling voor het centrum van ‘t Kalf, mede in relatie tot het winkelcentrum en het buurtcentrum. Perspectief op herontwikkeling is voor bewoners en ondernemers van groot belang, ook in het kader van de sociale veiligheid en overlast van groepen jongeren. Bij de begroting 2020 is hiervoor € 1,5 miljoen op de wensenlijst gezet. In het najaar van 2021 zal een bestuursopdracht ter besluitvorming worden voorgelegd.

Sporthal
Afgelopen jaar is besloten een beperkt krediet beschikbaar te stellen om de huidige sporthal de Tref te kunnen door exploiteren in afwachting van een duidelijke ontwikkelstrategie. Inmiddels is duidelijk geworden dat het vervangen van de huidige sporthal door een veel kleinere gymzaal zal leiden tot een ruimtetekort voor de verenigingen die momenteel gebruik maken van de sporthal. Bovendien zal er, mede vanwege de groei van de stad, sowieso behoefte zijn aan een aanvullende sporthal. De locatie van deze sporthal zal afhangen van onder andere het maatschappelijke voorzieningen plan dat na de zomer van 2021 ter besluitvorming wordt voorgelegd.

Fietsverbindingen/langzaam verkeer (uitv. Fietsnota)
In het derde kwartaal van 2021 wordt naar verwachting het Zaans Mobiliteitsplan vastgesteld, met daarna een uitwerking in een Meerjaren Programma Bereikbaarheid. Hierin worden ook gewenste fietsverbindingen opgenomen, waarvoor dit budget zal worden ingezet.

Reconstructie rondweg de Busbrug
Voor 24 uurs openstelling busbrug is een krediet beschikbaar gesteld van € 1,7 miljoen, grotendeels gedekt uit het Investeringsfonds (zie hiervoor bij projecten met kredietbesluit). De aanpassingen richten zich op de rondweg in Westerkoog. Voor de verkeersveiligheid en leefbaarheid blijken echter meer aanpassingen noodzakelijk. Hiervoor is een bedrag van € 2 miljoen als wens opgenomen in het Investeringsfonds.

Voeding Investeringsfonds

Reserve Infra

Het Investeringsfonds wordt onder meer gevoed met bijdragen uit de reserve Infra. Deze bijdragen kunnen pas worden overgeheveld naar het Investeringsfonds als deze daadwerkelijk eerst in de reserve Infra zijn gestort. Storting in de reserve vindt plaats bij realisatie van projecten en op basis van vastgestelde contracten. Daarom is het van belang inzicht te hebben in de bijdragen waar contracten aan ten grondslag liggen. Die opbrengsten kennen immers een grotere zekerheid dan de opbrengsten als gevolg van contracten die nog niet afgesloten zijn. Daarom is in bovenstaande tabel hier onderscheid in gemaakt.
Op 21 januari 2021 is de raad akkoord gegaan met de Nota Gebiedsoverstijgende Kosten Zaanstad (2020/23226 ). De nota bepaalt dat projectontwikkelaars een hogere bijdrage (nieuw tarief) gaan leveren aan de bovenwijkse kosten en voorzieningen, zoals infrastructuur. Dit levert de gemeente bij toekomstige gebiedsontwikkelingen extra inkomsten op, die (deels) ten gunste komen van het Investeringsfonds. In deze rapportage zijn de opbrengsten vanaf 2021 in overeenstemming gebracht met de geplande woningbouw (anterieure overeenkomsten en grondexploitaties). Een aantal projecten is nog zonder het hogere tarief voor kostenverhaal vastgesteld, waardoor deze (€ 3 miljoen) zijn meegeteld bij de afdracht vanuit de Reserve Infra: oud tarief met contracten . De opbrengsten als gevolg van contracten die met het hogere tarief zijn vastgesteld bedragen nu circa € 0,8 miljoen. De reeks onder Reserve Infra: nieuw tarief zonder contracten kan gezien worden als een taakstellend bedrag dat opgeleverd moet worden via contracten waarbij het hogere tarief gehanteerd wordt.

Meer informatie over deze ontwikkeling van de reserve Infra is te vinden in het MPG 21.2.

Verkoop vastgoed
De opbrengst uit de verkoop van vastgoed komt ten gunste van het Investeringsfonds. Dit gebeurt pas na daadwerkelijke realisatie van de verkoop.

Opbrengst abri’s
Sinds 2016 is de vennootschapsbelasting (VPB) voor gemeenten ingevoerd voor ondernemingsactiviteiten. In 2020 is door de belastingdienst het standpunt ingenomen dat met ingang van 2016 ook de inkomsten uit reclamebelasting (abri's) onder de VPB moeten vallen. Volgens de belastingdienst gaat het om een afzonderlijke activiteit waarover VPB moet worden afgedragen. Het gevolg is dat de netto reclameopbrengsten jaarlijks € 0,2 miljoen lager zijn en daardoor ook de afdracht aan het Investeringsfonds. Het huidig Abri-contract loopt t/m 2024. Vanaf 2025 geldt een nieuw contract voor de reclameopbrengsten. Vooralsnog wordt er vanuit gegaan dat de opbrengsten minimaal gelijk zijn als het huidig contract, maar dit bedrag kent enige onzekerheid.

Algemene middelen
Vanuit de algemene middelen vindt een jaarlijkse dotatie aan het Investeringsfonds plaats ter hoogte van € 4 miljoen.
Het Investeringsfonds geeft de financiële mogelijkheid om grote infrastructurele projecten te realiseren. Om deze projecten voor te bereiden, de benodigde subsidies binnen te halen en de projecten daadwerkelijk te starten en te realiseren, is specifieke verkeerskundige kennis nodig. Zonder deze kennis komen projecten niet tot stand. Daarom is bij de begroting 2021 besloten jaarlijks € 0,1 miljoen vanuit het Investeringsfonds beschikbaar te stellen om deze kennis structureel in de organisatie te borgen. Dit bedrag bleek echter niet voldoende en is bij de Voorjaarsnota 2021 met € 0,025 miljoen verhoogd.

Verloop saldo Investeringsfonds
Deze grafiek laat het verloop van het saldo van het Investeringsfonds zien, ultimo 2020 tot en met ultimo 2030.

De rode lijn in onderstaande grafiek laat het saldo van het Investeringsfonds zien wanneer alle projecten waarvoor een kredietbesluit is genomen en alle projecten op de lijst met reserveringen worden uitgevoerd. Dit saldo zakt in 2024 net onder de minimale ondergrens van € 5 miljoen (paarse lijn = risicobuffer). Het college acht dit verdedigbaar aangezien de uitgaven A8/A9 in dit beeld voor € 14 miljoen in de jaren 2023 en 2024 zijn opgenomen, conform de wens van de raad. Uitgaande van de planning van provincie Noord Holland zal in deze jaren nog geen volledig beroep gedaan worden op deze middelen.

In de grafiek is ook zichtbaar dat er met de huidige voorziene dotaties te weinig middelen beschikbaar zijn om alle geïnventariseerde investeringswensen te kunnen uitvoeren. Dit is de groene lijn. Deze ontwikkeling illustreert de noodzaak tot prioritering, fasering dan wel tot bijstelling van de investeringsambities.